πηγή: nutrimed.gr
Μπορεί η άσκηση να κάνει τον εγκέφαλο πιο fit; Αυτό το ερώτημα ενέπνευσε μια νέα μελέτη στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν στην εφημερίδα των The New York Times. Η επιστημονική ομάδα της Νότιας Καρολίνας εξέτασε κατά πόσο η άσκηση μπορεί να διεγείρει την ανάπτυξη νέων εγκεφαλικών κυττάρων.
Οι ερευνητές στηρίχθηκαν στο γεγονός πως η άσκηση αναδιαμορφώνει τους μύες, καθιστώντας τους πιο ανθεκτικούς στην κούραση. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια της άσκησης παρατηρείται αύξηση του αριθμού των μιτοχονδρίων – των εργοστασίων ενέργειας του κυττάρου- με αποτέλεσμα όσο περισσότερο αυξάνεται ο αριθμός των μικρών βιολογικών εργοστασίων των μυϊκών κυττάρων, τόσο πιο ανθεκτικοί γίνονται οι μύες στην κούραση.
Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει ότι η άσκηση μπορεί να πυροδοτεί τη δημιουργία νέων εγκεφαλικών κυττάρων. Έτσι, οι επιστήμονες στη Νότια Καρολίνα έψαξαν να διαπιστώσουν κατά πόσο η άσκηση μπορεί να επηρεάσει τα εγκεφαλικά κύτταρα με παρόμοιο τρόπο με αυτόν που η άσκηση ενισχύει τους μύες.
Τα κύτταρα του εγκεφάλου τροφοδοτούνται με ενέργεια από τα μιτοχόνδρια. Μέχρι τώρα, γνωρίζουμε πως όπως οι μύες έτσι και πολλά τμήματα του εγκεφάλου προπονούνται κατά τη διάρκεια της άσκησης. Ο εγκέφαλος πρέπει να εργαστεί σκληρά για να κρατήσει τους μύες σε κίνηση με αποτέλεσμα να αυξάνεται η μεταβολική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της προπόνησης. Σύμφωνα με τους ερευνητές έμενε να εξετασθεί κατά πόσο αυτή η μεταβολική δραστηριότητα που πραγματοποιείται στον εγκέφαλο μπορεί να αυξήσει τη ζωτικότητα και την αντοχή των εγκεφαλικών κυττάρων.
Έτσι, οι επιστήμονες στη Νότια Καρολίνα, συγκέντρωσαν ποντίκια και ανέθεσαν στα μισά να τρέξουν για μια ώρα την ημέρα σε διάδρομο, ενώ τα υπόλοιπα καθίσανε στα κλουβιά τους, χωρίς άσκηση για οκτώ εβδομάδες. Τα καθιστικά ποντίκια (ομάδα ελέγχου) στεγάζονταν στο ίδιο εργαστήριο με τα πιο ενεργητικά, ώστε οι δύο ομάδες να μοιραστούν το ίδιο περιβάλλον. Στο τέλος των δύο μηνών και οι δύο ομάδες ολοκλήρωσαν τρέξιμο σε διάδρομο μέχρι εξάντλησης. Όπως ήταν αναμενόμενο, τα ποντίκια που έτρεχαν συστηματικά εμφάνισαν πολύ μεγαλύτερη αντοχή συγκριτικά με τα καθιστικά.
Περισσότερο ενδιαφέρον, όμως, είχε το τι συνέβαινε στο εσωτερικό των εγκεφαλικών κυττάρων τους. Οι επιστήμονες παρατήρησαν πως τα ποντίκια με την έντονη άσκηση πολλαπλασίαζαν τα μιτοχόνδρια στα εγκεφαλικά τους κύτταρα. Μερικά μέρη του εγκεφάλου τους είχαν μεγαλύτερη δραστηριότητα από ό, τι άλλα, όμως σε όλα τα ποντίκια τα εγκεφαλικά κύτταρα ανέπτυξαν νέα μιτοχόνδρια, ενώ δεν υπήρχε καμία ανάλογη δραστηριότητα στα εγκεφαλικά κύτταρα των καθιστικών πειραματόζωων.
Πρακτική και κλινική σημασία:
Ο πολλαπλασιασμός των μιτοχονδρίων συνδέεται με θετικές συνέπειες στην κλινική πράξη. Άλλες μελέτες, έχουν δείξει ότι μιτοχονδριακά ελλείμματα στον εγκέφαλο ίσως να παίζουν κάποιο ρόλο στην ανάπτυξη των νευροεκφυλιστικών ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων του Αλτσχάιμερ και της νόσου Πάρκινσον. Επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι οι μακροχρόνιοι δρομείς έχουν χαμηλότερο κίνδυνο νευρολογικών ασθενειών υποδηλώνοντας πως μια μεγαλύτερη δεξαμενή μιτοχονδρίων στα κύτταρα του εγκεφάλου τους, θα μπορούσε να αποτελέσει κατά κάποιο τρόπο μία ασπίδα ενάντια σε νευροεκφυλιστικές ασθένειες.
Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που δείχνει ότι, σε πειραματικό στάδιο τουλάχιστον, δύο μήνες προπόνηση ίσως αρκεί για να διεγείρει την αύξηση στη βιογένεση των μιτοχονδρίων. Η διαπίστωση αυτή συμπληρώνει ένα σημαντικό κομμάτι του πάζλ, αποκαλύπτοντας πως η άσκηση μπορεί να οδηγήσει σε δημιουργία των μιτοχονδρίων και σε άλλους ιστούς, εκτός των μυών. Μένει λοιπόν να δούμε νεότερα και ακόμη πιο ενθαρρυντικά αποτελέσματα νέων μελετών στο μέλλον σχετικά με την επίδραση της άσκησης στην υγεία του εγκεφάλου.
